Valentijn staat voor de deur: de kans om een aantal regelingen voor koppels onder de loep te nemen. Deze week beantwoorden wij vijf vragen over de samenlevingsovereenkomst, die vooral nuttig is voor feitelijk en wettelijk samenwonende partners.
Nee. Af en toe worden de twee begrippen met elkaar verward, maar ze duiden op twee verschillende zaken.
Een wettelijke samenwoning is een samenlevingsvorm waarvoor partners kiezen bij de burgerlijke stand van hun gemeente. Elk koppel is vrij om te kiezen voor feitelijk samenwonen, wettelijk samenwonen of trouwen. Feitelijk samenwonende koppels hebben geen rechten en plichten ten opzichte van elkaar; hun statuut wordt niet wettelijk geregeld. Wettelijk samenwonende koppels hebben daarentegen een aantal rechten en plichten ten opzichte van elkaar. De wettelijk samenwonende partner erft bijvoorbeeld het vruchtgebruik van de gezinswoning en de inboedel, al kan dit met een testament beperkt worden. Gehuwden genieten een grotere bescherming: hun statuut wordt uitgebreid geregeld in de wet en zij erven de hele nalatenschap in vruchtgebruik. Een gehuwde partner kan bovendien niet zomaar onterfd worden.
Samenwonende koppels kunnen via een samenlevingsovereenkomst praktische en financiële afspraken maken met elkaar. Het gaat dus om een overeenkomst tussen de partners, die losstaat van een verklaring bij de gemeente of wettelijke rechten.
De kosten van ouder worden zijn hoog. Voor veel mensen is het een financiële uitdaging om te beslissen of een ouder al dan niet naar een woonzorgcentrum gaat. Als alternatief, of in afwachting van een verblijf in een aangepaste voorziening, nemen één of meerdere gezinsleden vaak de zorg voor een ouder op zich. Hierover kunnen afspraken worden gemaakt om latere conflicten te vermijden.
Een zorgovereenkomst is een afspraak waarbij een persoon, meestal een familielid, zich verbindt om bepaalde zorgen te verstrekken aan een oudere (of zorgbehoevende) persoon. Deze zorgen kunnen sterk variëren: boodschappen doen, klusjes uitvoeren, zorgen voor vervoer, of het beheer van medische kosten. In de zorgovereenkomst wordt een overzicht gemaakt van al deze zorgtaken. Aan elke taak kan een specifiek tarief worden gekoppeld. Zo is het duidelijk hoeveel de zorgbehoevende persoon verschuldigd is aan zijn of haar zorgverlener. In deze overeenkomst kan ook worden vastgelegd hoe deze kosten betaald zullen worden.
Februari wordt door velen beschouwd als de meest romantische maand. Een perfect moment om enkele interessante regelingen voor koppels onder de loep te nemen. Deze week starten we met het huwelijkscontract. We geven je vijf redenen om samen met je partner na te denken over een huwelijkscontract.
Het klinkt misschien niet erg romantisch wanneer je partner (of je schoonouders) plots over een huwelijkscontract begint (beginnen). Eerlijk is eerlijk: er zijn leukere onderwerpen om te bespreken in de aanloop naar je huwelijk. Toch leeft vaak de misvatting dat een huwelijkscontract enkel wordt opgesteld om alles strikt gescheiden te houden. Hoe zit dat precies?
Zonder huwelijkscontract geldt de regel dat je je inkomsten met elkaar deelt. Ook al ontvangen jullie je loon op afzonderlijke rekeningen, bij een echtscheiding of overlijden wordt alles samengevoegd en gelijk verdeeld. Een huwelijk zonder contract is gebaseerd op het principe van ‘solidariteit’ tussen echtgenoten.
Met een huwelijkscontract kun je ook trouwen onder ‘scheiding van goederen’, waarbij de inkomsten gescheiden blijven. “Maar dat betekent niet dat je niets met elkaar kunt delen,” verduidelijkt notaris Bénédicte Strobbe. “Je kunt ervoor kiezen om de inkomsten gescheiden te houden en nog steeds samen eigenaar zijn van bepaalde goederen en zo bijvoorbeeld de woning ‘gemeenschappelijk’ hebben.” Financiële autonomie en het delen van bepaalde goederen kunnen dus perfect samengaan.
In 2024 werden er in ons land 122.734 zorgvolmachten afgesloten, ruim een vijfde meer dan in 2023. Dat blijkt uit cijfers van de Federatie van het Notariaat (Fednot). Vlaanderen was koploper qua aantal zorgvolmachten, maar de populariteit steeg in de drie regio’s. Via zo’n volmacht kan je o.a. preventief regelingen treffen voor het geval je zelf niet meer in staat zou zijn om je vermogen te beheren.
Meer zorgvolmachten in de drie regio’s
Vorig jaar werden er in ons land 122.734 zorgvolmachten afgesloten, ruim een vijfde meer dan in 2023. Vlaanderen was de absolute koploper met iets meer dan 110.165 zorgvolmachten, +22,8% in vergelijking met een jaar eerder. De zorgvolmacht won in 2024 ook aan populariteit in Brussel en Wallonië: +15,7% en +17,4%.
Wie een zorgvolmacht opstelde in 2024, was gemiddeld 72 jaar oud. Vijf jaar geleden ging het om 74 jaar.
Wat is het nut van een zorgvolmacht?
Dankzij een zorgvolmacht kan je jezelf beschermen indien een ongeval of een ziekte er jammer genoeg toe leidt dat je niet meer in staat bent om zelf je vermogen te beheren.
Notaris Joni Soutaer, woordvoerster van Notaris.be: “Je kan één of meerdere personen aanduiden om bijvoorbeeld je bankrekeningen te beheren, je facturen te betalen, je pensioen te innen of je aangetekende brieven te ontvangen. Met een zorgvolmacht kan je ook bepaalde instructies geven met betrekking tot een verkoop of een schenking. Zo is je vermogen niet geblokkeerd door het feit dat je niet meer wilsbekwaam bent.”
Ook een instrument om zorgplanning te regelen
Een zorgvolmacht is ook een instrument voor zorgplanning. Zo kan je op voorhand aangeven in welk rust- of verzorgingstehuis je later wil verblijven.
Notaris Joni Soutaer: “Belangrijk: om de zorgvolmacht te laten uitwerken als je wilsonbekwaam wordt, moet je deze laten registeren in het zogenaamde CRL, het Centraal register van lastgevingen, beheerd door Fednot. Je notaris of een vrederechter kan hiervoor zorgen.”
Wat als je geen zorgvolmacht opstelt?
Een zorgvolmacht wordt vaak toegekend aan de partner of aan één of meerdere kinderen. Is er niets op voorhand geregeld via een zorgvolmacht, dan zal een bewindvoerder het vermogen beheren wanneer je niet meer in staat bent om zelf je belangen te behartigen. De aanstelling gebeurt via de rechtbank.
KANTOORHISTORIEK
